Cắt tuyến vú và buồng trứng chữa ung thư

Kết quả siêu âm, nhũ ảnh của bà Tâm cho thấy ngực trái có nhiều u, kích thước khoảng 4 cm, bờ không đều, hồi âm kém, có mạch máu nuôi, đánh giá BIRADS 4C (nguy cơ ung thư đến 95%). Kết quả sinh thiết và hóa mô miễn dịch là ung thư vú đa ổ, giai đoạn hai, thể nội tiết.

ThS.BS.CKI Huỳnh Bá Tấn, khoa Ngoại Vú - Đầu Mặt Cổ, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, đánh giá u có kích thước lớn, không thuận lợi cho cuộc phẫu thuật, chỉ định bà Tâm hóa trị tiền phẫu 6 toa thuốc. "Với ung thư thể nội tiết, cần ức chế nội tiết để ngăn ung thư tiến triển, tái phát, di căn", bác sĩ Tấn giải thích.

Ung thư vú thể nội tiết phát triển nhanh khi có estrogen gắn vào các thụ thể trên bề mặt tế bào ung thư. Ở phụ nữ, hormone estrogen chủ yếu được sản sinh ở buồng trứng, một lượng ít hơn được chuyển đổi từ testosterone trong mô mỡ. Ức chế chức năng buồng trứng góp phần ngăn chặn sản xuất estrogen, thường áp dụng cho phụ nữ ung thư vú chưa mãn kinh, dương tính với thụ thể hormone (HR+) - tế bào ung thư sử dụng hormone estrogen để phát triển.

Sau khi người bệnh hoàn thành phác đồ hóa trị, êkíp phẫu thuật cắt hai tuyến vú để phòng ngừa, giữ lại hai túi ngực và nạo hạch nách. Bác sĩ Tấn phẫu thuật nội soi vùng bụng, cắt hai buồng trứng cho người bệnh.

Bà Tâm từng ba lần sinh con bằng phương pháp mổ, một lần mổ bóc nhân xơ tử cung nên các mô trong bụng dính nhau, khiến cuộc phẫu thuật gặp khó. Êkíp bóc tách các mô xung quanh khỏi buồng trứng, sau đó cắt cơ quan này. Hậu phẫu, bà Tâm cần xạ trị bổ sung.

Bác sĩ Tấn hỏi thăm sức khỏe bà Tâm sau phẫu thuật. Ảnh: Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh

Tùy thuộc vào thể bệnh ung thư vú, bác sĩ có chỉ định phương pháp phù hợp bên cạnh phẫu thuật, hóa trị. Có ba phương pháp ức chế buồng trứng gồm phẫu thuật, xạ trị và dùng thuốc. Bác sĩ lựa chọn phương pháp ức chế buồng trứng tùy thuộc vào tình trạng bệnh, độ tuổi và mong muốn của người bệnh.

Uống thuốc nội tiết là cách ức chế buồng trứng tạm thời, thời gian sử dụng thuốc thường là 5 năm. Sau khi ngừng dùng thuốc, chức năng buồng trứng có thể hồi phục, đời sống sinh lý của người bệnh trở lại bình thường. Phương pháp này thường dùng cho phụ nữ trẻ, ung thư vú thể nội tiết có nguy cơ tái phát thấp.

Cắt buồng trứng bằng phẫu thuật hay xạ trị sẽ loại bỏ buồng trứng vĩnh viễn, thường dùng cho người bệnh ung thư vú thể nội tiết có nguy cơ cao tái phát, di căn, phụ nữ sắp mãn kinh. Sau khi cắt, chức năng buồng trứng không được hồi phục. Sau khi cắt buồng trứng, người bệnh tiếp tục được uống thuốc nội tiết 5 năm để ức chế nội tiết sản xuất từ mô mỡ.

Ức chế buồng trứng gây nhiều tác dụng phụ như đau xương khớp, khô da, gãy rụng tóc, các cơn bốc hỏa, đổ mồ hôi vào ban đêm, loãng xương... như triệu chứng của phụ nữ tiền mãn kinh do thiếu hụt estrogen.

Nguyễn Trăm

*Tên người bệnh đã được thay đổi