Đòn hiểm của Mark Zuckerberg: Không cạnh tranh được bằng sản phẩm thì hút máu nhân tài, Apple trở thành nạn nhân mới nhất

Cuộc chiến giành giật nhân tài trí tuệ nhân tạo (AI) giữa các ông lớn công nghệ đang nóng hơn bao giờ hết, và Meta Platforms Inc. đang nổi lên như một "kẻ săn mồi" hung hãn, không ngừng mở rộng phạm vi "săn bắt" của mình.

Sau khi gây chấn động với việc chiêu mộ các nhân vật chủ chốt từ Scale AI và các startup đình đám, giờ đây, Meta đang trực tiếp nhắm vào một trong những đối thủ sừng sỏ nhất: Apple Inc., nhà sản xuất iPhone lừng danh.

Việc Ruoming Pang, một trong những kỹ sư AI hàng đầu của Apple, rời đi để gia nhập Meta không chỉ là một sự kiện đơn lẻ mà còn là dấu hiệu đáng báo động về một cuộc di cư nhân tài tiềm tàng, đe dọa trực tiếp đến tham vọng AI vốn đã nhiều thử thách của nhà sản xuất iPhone.

Hút máu nhân tài

Trong bối cảnh AI đang bùng nổ, nhân tài trở thành nguồn tài nguyên quý giá nhất. Meta, dưới sự lãnh đạo quyết liệt của CEO Mark Zuckerberg, đã thể hiện rõ ràng chiến lược "hút máu" nhân tài từ các công ty công nghệ khác.

Trước đây, Meta đã khiến giới công nghệ xôn xao khi chiêu mộ hàng loạt gương mặt đình đám từ Scale AI – một công ty đi đầu về dữ liệu cho AI – cùng với các nhà sáng lập startup AI tiềm năng khác như Daniel Gross và cựu CEO GitHub Nat Friedman. Điều này cho thấy Meta không ngần ngại chi hàng triệu, thậm chí hàng chục triệu đô la mỗi năm để có được những bộ óc xuất chúng nhất trong ngành.

Việc Meta quay sang "săn" kỹ sư từ Apple, đặc biệt là Ruoming Pang – người đứng đầu nhóm mô hình nền tảng AI (Apple Foundation Models - AFM) của Apple – đã đẩy cuộc chiến này lên một nấc thang mới.

Ông Pang là kiến trúc sư đằng sau các mô hình ngôn ngữ lớn (LLM) nền tảng của Apple Intelligence và các tính năng AI cốt lõi trên thiết bị của hãng. Sự ra đi của ông, đặc biệt khi được cho là do một gói đãi ngộ trị giá "hàng chục triệu USD mỗi năm" từ Meta, cho thấy một sự chênh lệch lớn về chính sách lương thưởng và có thể là cả tầm nhìn chiến lược giữa hai gã khổng lồ.

Hãng Apple vốn được biết đến với văn hóa bí mật và khả năng giữ chân nhân tài nhưng lại đang phải đối mặt với một thách thức lớn. Nỗ lực AI của họ, mặc dù đã chi hàng tỷ USD, vẫn bị đánh giá là chậm chân hơn so với Google, Microsoft hay thậm chí là Meta.

Việc ra mắt Apple Intelligence tại WWDC vừa qua, dù nhận được sự chú ý, nhưng cũng bộc lộ những hạn chế khi nhiều tính năng AI cốt lõi vẫn phải dựa vào sự hợp tác với OpenAI và Google.

Sự ra đi của Pang không chỉ là mất mát một cá nhân mà còn là mất đi một phần "linh hồn" của nhóm phát triển AI nền tảng. Theo các nguồn tin nội bộ, một số kỹ sư khác trong nhóm AFM cũng đang cân nhắc rời Apple để gia nhập Meta hoặc các công ty khác. Điều này tạo ra nguy cơ về một cuộc chảy máu chất xám đáng kể, làm suy yếu thêm khả năng tự chủ của Apple trong việc phát triển AI.

Thêm vào đó, những bất ổn trong lãnh đạo AI của Apple, với việc John Giannandrea bị tước quyền kiểm soát một số nhóm quan trọng và phải cơ cấu lại bộ phận, nhiều nhóm bị chuyển giao quyền kiểm soát cho Craig Federighi và Mike Rockwell, càng khiến tình hình trở nên phức tạp.

Thế rồi việc Apple phải cân nhắc sử dụng mô hình AI từ bên thứ ba cho Siri mới cũng là một dấu hiệu rõ ràng cho thấy sự thiếu tự tin vào khả năng phát triển AI nội bộ của mình. Trong suốt 10 năm qua, sản phẩm Siri bị chê là chậm đổi mới và thiếu thông minh.

Hiện tại, Apple vẫn giữ im lặng, nhưng theo các nguồn tin nội bộ, công ty đã giao lại vai trò kỹ thuật cho Zhifeng Chen, người từng là nhà khoa học chính của nhóm Foundation Models.

Đồng thời, nhà sản xuất iPhone cũng bắt đầu cấu trúc lại toàn bộ nhóm kỹ sư AI theo mô hình phân tầng để giảm rủi ro mất người hàng loạt.

Tuy nhiên việc Meta hút máu nhân tài từ Apple lại càng khiến nhà táo khuyết phải cân nhắc gia tăng hợp tác với OpenAI, Claude (Anthropic), và Google Gemini – điều cho thấy họ có thể chấp nhận "mua ngoài" thay vì "xây trong" trong tương lai gần.

Đòn đánh hiểm

Theo tờ Fortune, việc tuyển dụng từ Apple không chỉ giúp Meta gia tăng sức mạnh, mà còn làm suy yếu tốc độ đổi mới của Apple. Khi những người hiểu sâu nhất về hệ thống Siri mới rời đi, Apple không chỉ mất người mà còn mất thời gian, mất đà phát triển và có thể mất cả lòng tin từ nhà phát triển.

Meta từng đi sau trong nhiều cuộc đua như điện thoại, phần mềm, metaverse. Nhưng trong AI, họ đang chơi sòng phẳng, thậm chí tấn công chủ động và nhắm đúng vào nơi đối thủ yếu nhất.

Đối với Meta, việc chiêu mộ Pang và các tài năng AI khác là một phần trong chiến lược lớn hơn của Mark Zuckerberg nhằm xây dựng một đội ngũ "siêu trí tuệ" với mục tiêu cuối cùng là đạt được Trí tuệ Tổng quát Nhân tạo (AGI).

Nhà sáng lập Facebook tin rằng AGI sẽ là chìa khóa để định hình tương lai của công nghệ, từ metaverse đến các ứng dụng hàng ngày. Việc đầu tư mạnh vào nhân tài là bước đi cần thiết để hiện thực hóa tham vọng này.

Meta không chỉ dừng lại ở việc phát triển các mô hình AI phục vụ quảng cáo hay các tính năng trên Facebook, Instagram. Họ đang hướng tới một tầm nhìn xa hơn, nơi AI có thể tự học, tự suy luận và giải quyết các vấn đề phức tạp tương đương hoặc thậm chí vượt trội con người.

Động thái "săn" nhân tài từ Apple và các đối thủ khác là cách nhanh nhất và hiệu quả nhất để Meta tích lũy kiến thức chuyên môn, kinh nghiệm và đẩy nhanh quá trình nghiên cứu và phát triển AI của mình.

Đơn vị mới thành lập Meta Superintelligence Labs (MSL) tập hợp nhiều nhóm (foundation models, ứng dụng AI, FAIR research…) dưới sự dẫn đầu của Alexandr Wang (từ Scale AI) và Nat Friedman (cựu CEO GitHub). Mark Zuckerberg đã đầu tư khoảng $14–15 tỷ vào Scale AI và trên 65 tỷ cho AI nội bộ, đảm bảo tài chính và hạ tầng để xây dựng đội ngũ mạnh nhất.

Song song với việc chiêu mộ từ Apple, Meta còn tuyển dụng hàng loạt kỹ sư từ OpenAI, Google DeepMind, Anthropic, Scale AI, Sesame AI… Tính đến nay, "Meta Superintelligence Labs" đã thu hút khoảng 11 nhân sự cao cấp, toàn theo dạng các chuyên gia đa quốc gia, với mọi gói thưởng rất cao

Việc Meta liên tiếp chiêu mộ những bộ óc hàng đầu trong giới AI từ các đối thủ – đặc biệt là Apple – là bước đi chiến lược, không chỉ để xây dựng năng lực công nghệ mà còn để làm lung lay nền móng đổi mới của các đối thủ cạnh tranh trực tiếp.

Bởi vậy giờ đây cuộc chiến AI giữa các ông lớn đã không còn là ai có sản phẩm tốt hơn, mà là ai giữ được con người giỏi hơn. Và ở thời điểm này, Meta đang dẫn trước, không phải bằng sản phẩm mà bằng nhân tài.

*Nguồn: Fortune, BI

Băng Băng