Một nông dân bị sét đánh gây chảy máu não

Bệnh viện Bạch Mai vừa tiếp nhận một nữ bệnh nhân 55 tuổi, quê ở Tứ Kỳ (Hải Phòng) bị sét đánh khi đang làm việc ngoài đồng, dẫn đến tổn thương chảy máu não nghiêm trọng.

Theo lời người nhà, vào khoảng 17h chiều 9/7, bà ra đồng làm việc như thường lệ. Sau khi chứng kiến một tia sét đánh xuống khu vực cánh đồng nhưng không thấy bà trở về, gia đình đi tìm thì phát hiện bệnh nhân nằm bất tỉnh, tóc bị cháy sém, xung quanh có nhiều vật dụng bị hất văng, biểu hiện rõ rối loạn ý thức.

Bệnh nhân nhanh chóng được sơ cứu tại tuyến y tế cơ sở rồi chuyển đến Khoa Hồi sức tích cực thần kinh, Trung tâm Thần kinh – Bệnh viện Bạch Mai trong tình trạng nguy kịch như nói nhảm, yếu nửa người phải, rối loạn ý thức, men tim tăng cao. May mắn không phát hiện tổn thương xương khớp hay nội tạng.

Ngay khi tiếp nhận, các bác sĩ đã tiến hành chụp CT sọ não, phát hiện bệnh nhân bị chảy máu tại vùng hạch nền hai bên và bao trong trái, những vùng có hệ mạch máu nhỏ, không có tuần hoàn bàng hệ, rất dễ tổn thương khi dòng điện chạy qua.

Ban đầu, các bác sĩ nghi ngờ chảy máu não do tăng huyết áp. Tuy nhiên, sau khi rà soát các dữ liệu y văn quốc tế và hồi cứu lại các trường hợp sét đánh từng điều trị tại Bạch Mai, vị trí tổn thương đặc trưng của bệnh nhân lại trùng khớp hoàn toàn với các tổn thương do dòng điện sét gây ra.

Sau một tuần điều trị tích cực, bệnh nhân đã cải thiện đáng kể, bắt đầu hồi phục ý thức.

"Chẩn đoán đúng ngay từ giai đoạn cấp cứu có ý nghĩa sống còn vì nó quyết định toàn bộ chiến lược điều trị. Chúng tôi phải loại trừ các tổn thương cơ học, tổn thương tim, để xác định chính xác nguyên nhân và xây dựng phác đồ điều trị phù hợp", ThS.BS Nguyễn Hải Anh – người trực tiếp điều trị cho biết.

Sau một tuần điều trị tích cực, bệnh nhân đã cải thiện đáng kể, bắt đầu hồi phục ý thức. Tuy nhiên, các di chứng thần kinh và chức năng vận động vẫn cần được theo dõi sát sao.

PGS.TS.BS Lương Quốc Chính – Trưởng khoa Hồi sức tích cực thần kinh, Trung tâm Thần kinh cho biết đây là ca bệnh hiếm gặp, nhưng không phải chưa từng xảy ra. 

Một vài trường hợp tương tự từng được tiếp nhận, phần lớn là người lao động ngoài trời như nông dân, công nhân xây dựng, người chăn thả gia súc… đặc biệt ở các vùng đồi cát, đồng trống hoặc nơi không có công trình che chắn.

Dấu hiệu tổn thương do sét đánh rất đa dạng từ bỏng ngoài da, rối loạn ý thức, liệt nửa người, đến ngừng tim, ngừng thở. Nếu không phát hiện sớm, các biến chứng thần kinh có thể để lại hậu quả nặng nề, thậm chí tử vong", bác sĩ nói.

Từ ca bệnh này, các bác sĩ đưa ra khuyến cáo đặc biệt với người dân, nhất là lao động nông thôn tuyệt đối không làm việc ngoài trời khi có dấu hiệu giông bão. Ngoài ra cần luôn theo dõi thời tiết qua TV, radio, điện thoại.

Khi thấy trời chuyển mưa, cần ngừng làm ngay và tìm nơi trú ẩn an toàn, tránh đứng dưới cây to, cột điện hay mang theo vật dụng kim loại ở nơi trống trải.

Sau sét đánh, nếu người gặp nạn có biểu hiện bất thường về ý thức hoặc vận động, cần đưa đi cấp cứu ngay để sàng lọc tổn thương thần kinh.

"Người dân nông thôn thường có thói quen 'làm cố cho xong việc', nhưng đôi khi sự cố gắng ấy phải trả giá bằng cả mạng sống. Chỉ cần lùi lại vài phút chờ mưa qua đi là có thể giữ được sự sống", PGS.TS Lương Quốc Chính chia sẻ.