Tháng cô hồn năm 2025 là ngày nào, nguồn gốc và ý nghĩa?

Từ xa xưa, người Việt Nam đã quan niệm tháng 7 âm lịch là “tháng cô hồn”. Người xưa cho rằng đây là thời điểm nhiều vong hồn trở lại trần gian, mang theo những điều xui rủi.

Theo TS Dương Hoàng Lộc, Trưởng bộ môn Nhân học - Tôn giáo, Trường ĐH KHXH&NV, ĐHQG TPHCM), tháng cô hồn kéo dài từ ngày 1/7 đến hết ngày 30/7 âm lịch hằng năm.

Quan niệm này xuất hiện từ lâu đời và trở nên phổ biến trong đời sống dân gian. Tuy vậy, ít ai biết rõ nguồn gốc cũng như ý nghĩa thực sự của tháng cô hồn.

Ảnh minh họa: VietNamNet

Theo TS Dương Hoàng Lộc, Vi Lê Minh - nhà nghiên cứu văn hóa Trung Quốc - đã ghi nhận nhiều địa phương ở Trung Quốc gọi tháng 7 âm lịch là Quỷ tiết hay Thi cô. Các cách gọi đó thể hiện thời điểm để mọi người cầu nguyện, cúng bái.

Niềm tin trên bắt nguồn từ Đạo giáo, sau đó ảnh hưởng mạnh mẽ trong dân gian Trung Quốc. Lâu dần, dân gian Trung Quốc lưu truyền quan niệm cõi âm do Địa quan Đại đế quản lý.

Tháng 7 âm lịch, đặc biệt là ngày rằm của tháng này trùng với sinh nhật của Địa quan Đại đế nên cửa địa ngục sẽ mở. Điều này đồng nghĩa với việc ma quỷ, vong hồn quay lại trần gian.

Vào ngày Rằm tháng 7, dân gian Trung Quốc thường bày hương án cúng tế ma quỷ, thả đèn trôi sông nhằm chỉ lối dẫn đường cho các linh hồn ma quỷ bị chết oan từ nhiều kiếp trước bước qua cầu Nại Hà để được đi đầu thai.

Năm 2025, tháng cô hồn sẽ kéo dài từ ngày 23/8 (1/7 âm lịch) đến hết ngày 21/9 dương lịch (30/7 âm lịch).

Ở Việt Nam, quan niệm dân gian cho rằng khi con người qua đời, phần hồn vẫn tồn tại và nếu không được siêu thoát sẽ trở thành “cô hồn”. Tháng 7 âm lịch là dịp các vong hồn này trở về dương thế.

Để xoa dịu và tránh bị quấy nhiễu, người dân thường cúng cô hồn bằng gạo, muối, cháo, tiền vàng và quần áo giấy. Nhiều chùa cũng lập trai đàn chẩn tế, “tài pháp nhị thí” cho những cô hồn ngạ quỷ vất vưởng.

Dù có nhiều cách lý giải khác nhau về nguồn gốc tháng cô hồn nhưng tất cả đều hàm chứa ý nghĩa nhân văn. Đó là nhắc nhở con người biết làm phúc, báo hiếu và hướng thiện.

Đây cũng là dịp để con cháu đến chùa cầu siêu cho ông bà tổ tiên, mở rộng tấm lòng, sẻ chia với những cảnh đời bất hạnh.

(Tổng hợp)