Ảnh minh họa
Do thiếu kinh nghiệm khiến việc kinh doanh không thuận lợi, nữ sinh 23 tuổi tên Lý sống tại Thiên Tân (Trung Quốc) phải đối mặt với tình trạng nợ xấu, khoản vay ngân hàng quá hạn hơn 6 tháng, tổng nợ lên đến 100.000 NDT (khoảng 360 triệu đồng). Trong lúc chịu áp lực nợ nần nặng nề, cô gái vô tình nhìn thấy một quảng cáo trực tuyến của “chuyên gia đàm phán nợ”, khẳng định có thể “giúp chia nhỏ khoản trả, hỗ trợ giúp kéo dài thời gian trả nợ mà không cần người vay xuất hiện.
Cô Lý nhen nhóm hy vọng và liên hệ với “nhân viên chăm sóc khách hàng” trong quảng cáo. Tuy nhiên, sự việc nhanh chóng chuyển hướng xấu. Người tự xưng là “chăm sóc khách hàng” yêu cầu cô nộp 5.000 NDT (khoảng 18 triệu đồng) “tiền đảm bảo”, đồng thời cung cấp chứng minh nhân dân, thẻ ngân hàng và SIM điện thoại chính chủ để liên hệ với ngân hàng. Cô Lý không ngờ rằng hành động tưởng chừng bình thường này lại là khởi đầu cho một màn lừa đảo được dàn dựng tinh vi.
Chỉ một tuần sau, cô phát hiện tất cả các cuộc gọi đòi nợ từ ngân hàng đều bị chuyển hướng đến một số điện thoại lạ. Một người tự xưng là luật sư đại diện bắt đầu dùng những lời lẽ “chuyên nghiệp” để trao đổi với ngân hàng. Đáng nói hơn, cô Lý còn nhận được các tài liệu giả như “giấy chứng nhận hộ nghèo” và “hồ sơ bệnh án”, rõ ràng là được sử dụng để làm việc với ngân hàng, nhằm tạo điều kiện cho “đàm phán nợ”.
Khi cô Lý nhận ra mình bị lừa và yêu cầu hoàn tiền, “chăm sóc khách hàng” bỗng nhiên biến mất. Tài khoản ngân hàng của cô bị trừ 12.000 NDT không rõ lý do, và thậm chí dưới tên cô còn xuất hiện hai khoản vay trực tuyến lên tới 55.000 NDT (khoảng 200 triệu đồng).
Sau khi hệ thống giám sát rủi ro của ngân hàng phát hiện hành vi bất thường liền liên hệ với cô gái. Cô phát hiện ra vấn đề và muốn làm thủ tục trả nợ ngân hàng nhưng ngân hàng từ chối làm thủ tục và lập tức báo cảnh sát. Nhờ phản ứng nhanh, cảnh sát Thiên Tân (Trung Quốc) đã triệt phá ổ nhóm lừa đảo đứng sau vụ việc.
Kết quả điều tra cho thấy nhóm này đã sử dụng chiêu thức tương tự để lừa hơn 300 con nợ, chiếm đoạt tổng cộng hơn 20 triệu NDT.
Trường hợp của cô Lý cho thấy cách các “chuyên gia đàm phán nợ” lợi dụng tâm lý tuyệt vọng của người nợ. Sau khi nộp “phí bảo đảm” và cung cấp thông tin cá nhân nhạy cảm, nạn nhân không chỉ không được giúp đỡ mà còn sa vào vòng xoáy lừa đảo phức tạp hơn.
Các chi tiết như việc chuyển hướng cuộc gọi, xuất hiện tài liệu giả, các giao dịch đáng ngờ và khoản vay không rõ nguồn đều cho thấy quy mô và mức độ tinh vi của vụ lừa. Qua điều tra, cảnh sát xác định đây là một mạng lưới tội phạm có tổ chức, chuyên sử dụng thủ đoạn giả mạo tài liệu và hứa hẹn hão huyền để nhắm vào người nợ.
Nhóm lừa đảo còn giả mạo giấy chứng nhận bệnh viện, giấy xác nhận hộ nghèo từ cơ quan dân chính, thậm chí dùng công nghệ chỉnh sửa (Photoshop) để làm giả con dấu. Những tài liệu này được gộp lại thành “bộ hồ sơ khiếu nại mẫu”, rồi gửi hàng loạt đến các cơ quan như Ủy ban Giám sát Tài chính hay Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc.
Song song đó, chúng sử dụng kỹ thuật chuyển hướng cuộc gọi và số điện thoại ảo để giả danh người vay, tiếp nhận điện thoại từ ngân hàng và đọc sẵn kịch bản thống nhất nhằm yêu cầu giảm nợ, gây nhiễu hoạt động thu hồi nợ chính thống.
Vụ việc này là lời cảnh tỉnh về tầm quan trọng của bảo mật thông tin cá nhân. Các nhóm lừa đảo khai thác chính nỗi lo của người nợ – mong muốn được giảm lãi, được giãn nợ – để dẫn dụ họ vào bẫy. Tổng số tiền bị chiếm đoạt hơn 20 triệu NDT cho thấy mức độ lan rộng và nghiêm trọng của loại hình lừa đảo này.
Theo đó, cảnh sát khuyến cáo cần Nhận rõ bản chất của “đàm phán thu phí”. Các tổ chức tài chính hợp pháp không bao giờ thu phí khi hỗ trợ khách hàng đàm phán trả nợ. Bất kỳ đơn vị nào yêu cầu “nộp tiền bảo đảm trước” hoặc “trả thêm phí sau khi thành công” đều là lừa đảo.
Ngoài ra, cần cảnh giác với những đơn vị tự xưng “đại diện toàn quyền” hoặc “không cần người vay xuất hiện”, vì mọi thỏa thuận với ngân hàng phải được chính khách hàng thực hiện qua kênh chính thức.
Theo đó, để bảo vệ bản thân, mọi người cần giữ vững nguyên tắc “3 không” :
Không tiết lộ thông tin cá nhân như CMND, mật khẩu thẻ ngân hàng, mã xác thực SMS hay SIM chính chủ cho bất kỳ ai.
Không ký vào các hợp đồng trống để tránh bị lợi dụng làm hồ sơ vay nợ giả.
Không sử dụng tài liệu giả như giấy chứng nhận bệnh hay giấy hộ nghèo để xin hoãn nợ, vì đó là hành vi gian lận tín dụng.