Thung lũng Silicon ở California trước nay vẫn được xem là thủ phủ công nghệ của nước Mỹ. Thế nhưng một cuộc dịch chuyển âm thầm dường như đang diễn ra. Ngành công nghiệp bán dẫn, trái tim của mọi thiết bị thông minh, đang dời nhịp đập của mình sang những miền đất mới như Arizona - nơi được ví von như sa mạc silicon của nước Mỹ.
Năm nay, thung lũng Silicon ở California vắng bóng hội nghị SEMICON West - một trong những hội nghị ngành công nghiệp bán dẫn được coi là lớn nhất nước Mỹ. Tháng trước, lần đầu tiên sau vài thập kỷ, hội nghị này đã chọn thủ phủ Phoenix của Arizona để làm nơi tổ chức.
Theo tạp chí kinh doanh Phoenix, hàng nghìn lãnh đạo công nghệ toàn cầu đã về Arizona để tham dự SEMICON West. Năm nay, sự kiện này phá vỡ mọi kỷ lục. Lượng đăng ký tăng 60% và số đơn vị triển lãm tăng gần 50%, trở thành kỳ SEMICON West có lượng người tham dự đông nhất trong gần 20 năm qua.
Đáng đồng tiền bát gạo - theo cách nói của tờ Politico. Hơn 20.000 người đã về dự Semicon West tại Phoenix năm nay. Trong đó có cả các tập đoàn như Intel hay Nvidia, vốn đóng đô ở thung lũng Silicon. Trong suốt tuần diễn ra hội nghị, Phoenix đồng thời tổ chức ba lễ khởi công và một lễ khánh thành liên quan đến ngành bán dẫn. Đây là một thành tích mà California khó có thể lặp lại.
Chuyện không nằm ở việc một hội nghị bán dẫn di dời địa điểm tổ chức. Vấn đề là nó cho thấy xu hướng dịch chuyển mang tính cấu trúc. Nước Mỹ đang tái thiết lập chuỗi giá trị công nghệ ngay trong nội địa.
Chỉ mới cách đây vài tuần, chuyên trang công nghệ Engadget của Yahoo loan tin Nvidia trình làng tấm wafer Blackwell đầu tiên được sản xuất tại Mỹ, chính tại công xưởng của TSMC ở Arizona. Đây là bước tiến lớn của Nvidia, giờ họ có thể tăng cường đề kháng trước biến động của thuế quan và căng thẳng địa chính trị.
Trong khi đó, Amkor Technology cũng vừa khởi công khu nhà máy trị giá 7 tỷ USD ở Arizona, dự kiến tạo hơn 3.000 việc làm vào năm 2028. Đây là mảnh ghép cuối cùng giúp Mỹ có thể khép kín chuỗi sản xuất chip từ tấm wafer đến đóng gói kiểm thử.
Nghe nói năm sau, Semicon West sẽ trở lại với thung lũng Silicon của California. Nhưng dường như bản đồ bán dẫn Mỹ đang được vẽ lại. Nếu thung lũng Silicon là cái nôi của đổi mới sáng tạo, thì Arizona đang trở thành tương lai nóng bỏng của cuộc đua tự chủ công nghệ lõi ở Mỹ.