Thúc đẩy giáo dục sở hữu trí tuệ và đổi mới sáng tạo cho thế hệ trẻ Việt Nam và ASEAN

Cuộc họp về phát triển hệ sinh thái đổi mới sáng tạo gắn với giáo dục sở hữu trí tuệ - Ảnh: VGP/TG

Chuỗi hoạt động được tổ chức trong bối cảnh thế giới và khu vực đang chứng kiến những thay đổi nhanh chóng về khoa học, công nghệ, mở ra các mô hình đổi mới sáng tạo và cách thức học tập, lao động mới. 

Trong bối cảnh đó, sở hữu trí tuệ trở thành công cụ chiến lược quan trọng, không chỉ cho doanh nghiệp mà còn là thước đo năng lực đổi mới sáng tạo và chất lượng tri thức. Để phát triển hệ thống sở hữu trí tuệ quốc gia bền vững, việc giáo dục sở hữu trí tuệ từ cấp phổ thông là cần thiết, nhằm hình thành văn hóa sở hữu trí tuệ trong cộng đồng. 

Mục tiêu của chuỗi sự kiện là nâng cao kiến thức, kỹ năng cho các nhà hoạch định chính sách, chuyên gia thiết kế chương trình, giáo viên và cán bộ quản lý giáo dục về sở hữu trí tuệ, thúc đẩy tích hợp đổi mới sáng tạo vào giáo dục phổ thông, xây dựng mạng lưới chia sẻ tài nguyên trong ASEAN và hỗ trợ khởi nghiệp từ sớm cho thanh niên.

Đặc biệt, chuỗi sự kiện nhấn mạnh tầm quan trọng của hai Nghị quyết được Bộ Chính trị ban hành trong thời gian vừa qua: Nghị quyết 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 về đột phá phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số và Nghị quyết 71-NQ/TW ngày 22/8/2025 về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo.

Hai nghị quyết đặt nền tảng cho việc phát huy nguồn lực trí tuệ, tăng cường năng lực nghiên cứu – phát triển, đồng thời đổi mới mạnh mẽ giáo dục phổ thông theo hướng nâng cao năng lực số, tư duy sáng tạo và kỹ năng đổi mới sáng tạo gắn với sở hữu trí tuệ. Đây là động lực quan trọng để đẩy nhanh việc tích hợp giáo dục sở hữu trí tuệ trong hệ thống giáo dục quốc gia.

Bên cạnh đó, chuỗi sự kiện là kết quả cụ thể từ chuyến thăm Việt Nam của Tổng Giám đốc WIPO Daren Tang vào tháng 9/2025. Trong chuyến thăm, ông Daren Tang đã tham dự Triển lãm các sản phẩm đổi mới sáng tạo của học sinh, sinh viên tại Học viện Công nghệ Bưu chính Viễn thông (ngày 26/9/2025), bày tỏ ấn tượng sâu sắc với tiềm năng đổi mới sáng tạo của thế hệ trẻ Việt Nam, đặc biệt học sinh phổ thông. 

Chuyến thăm cũng ghi dấu việc ký kết Bản ghi nhớ hợp tác giữa Cục Sở hữu trí tuệ và WIPO trong lĩnh vực sở hữu trí tuệ trong đó hai bên cam kết thúc đẩy hoạt động giáo dục và đào tạo sử hữu trí tuệ ở mọi cấp độ, làm cơ sở triển khai cho các hoạt động hợp tác cụ thể như chuỗi sự kiện này.

Trong khuôn khổ chương trình, cuộc họp về phát triển hệ sinh thái đổi mới sáng tạo gắn với giáo dục sở hữu trí tuệ diễn ra chiều 24/11 thu hút sự tham gia của đại diện WIPO Academy, chuyên gia AIM Ấn Độ, cùng đại diện Bộ KH&CN, Bộ GD&ĐT và các đơn vị liên quan.

Tại đây, các đại biểu đã chia sẻ mô hình phát triển hệ sinh thái đổi mới sáng tạo gắn với giáo dục sở hữu trí tuệ tại Ấn Độ - đặc biệt là mô hình Atal Tinkering Labs đã được triển khai hiệu quả tại các trường học để khơi dậy tư duy đổi mới sáng tạo cho học sinh.

Các đại biểu cũng thảo luận về khả năng thiết lập các phòng lab sáng tạo hay IP Labs tại Việt Nam và định hướng các lĩnh vực hợp tác trong đào tạo, khởi nghiệp, cũng như phát triển năng lực đổi mới sáng tạo cho thế hệ trẻ.

Những mục tiêu này không chỉ dừng lại ở việc trao đổi kiến thức, chia sẻ thông tin mà còn hướng tới việc xây dựng các chương trình hành động cụ thể, kế hoạch hợp tác phù hợp để có thể sớm triển khai tại các trường học, viện nghiên cứu và cộng đồng khởi nghiệp ở Việt Nam.

Qua các phiên thảo luận, các đại biểu đề xuất những ý tưởng thiết thực để thúc đẩy hệ sinh thái đổi mới sáng tạo tại Việt Nam, gắn kết chặt chẽ với giáo dục sở hữu trí tuệ và cùng nhau xây dựng văn hóa sở hữu trí tuệ dựa trên nền tảng thế hệ trẻ đầy tiềm năng.

Các bên cùng chia sẻ tầm nhìn về việc xây dựng hệ sinh thái đổi mới sáng tạo cho học sinh, mô hình phòng thí nghiệm sáng tạo (tinkering labs), vườn ươm ý tưởng khởi nghiệp, cũng như các cơ hội hợp tác nhằm hỗ trợ Việt Nam thí điểm mô hình giáo dục STEM, sở hữu trí tuệ và Khởi nghiệp đổi mới sáng tạo trong nhà trường.

Chuỗi sự kiện tại Hà Nội được kỳ vọng sẽ trở thành động lực quan trọng, mở ra một giai đoạn hợp tác sâu rộng hơn giữa Việt Nam, WIPO và các đối tác quốc tế, góp phần bồi dưỡng thế hệ trẻ – trung tâm của đổi mới sáng tạo quốc gia và khu vực trong tương lai.

Thu Giang

Tham khảo thêm

Tham khảo thêm

Hoàn thiện pháp luật để biến quyền sở hữu trí tuệ thành tài sản có giá trị thương mại

Tham khảo thêm

Tham khảo thêm

Không chỉ bảo hộ, đã đến lúc thương mại hóa mạnh mẽ quyền sở hữu trí tuệ