Thời đại của pin- Giải pháp lưu trữ năng lượng cho gia đình và nhà máy công nghiệp

Theo Bloomberg: "Nếu dầu mỏ định hình thế kỷ 20 thì pin sẽ định hình thế kỷ 21. "Sự kiện sẽ lần đầu tiên giải mã Pin Lưu Trữ Năng Lượng (BESS) như một công cụ chiến lược, giúp doanh nghiệp công nghiệp bảo toàn lợi nhuận trước áp lực giá điện hai thành phần và nắm bắt các cơ hội kinh doanh mới trong cuộc cách mạng năng lượng đang diễn ra vô cùng mạnh mẽ.

Tại hội thảo, ông Trần Quốc Tâm, Giám đốc Công ty Cổ phần Cơ điện Liên Thành Việt Nam (Lithaco) khẳng định, với chi phí giảm và hiệu suất được cải thiện, pin lithium-ion đã trở thành nền tảng của các nền kinh tế hiện đại – Một nền kinh tế năng lượng mới đang hình thành. Trong đó, Pin đã trở thành trung tâm của thế hệ năng lượng mới này.

Dẫn báo cáo “Batteries and Secure Energy Transitions” của Cơ quan Năng lượng quốc tế (IEA), ông Trần Quốc Tâm cho biết, Pin là một phần thiết yếu của hệ thống năng lượng toàn cầu ngày nay và là công nghệ năng lượng đang phát triển nhanh nhất trên thị trường.

Pin là thiết bị không thể thiếu và đóng vai trò vô cùng quan trọng trong lưới điện hiện đại. Pin không chỉ là “Ngân hàng dự trữ năng lượng” mà còn là thiết bị công nghệ rất thiết yếu để tham gia điều độ lưới điện nhờ sự phản ứng linh hoạt và thông minh.

Đặc biệt, pin lưu trữ đã và đang mở ra hàng loạt mô hình kinh doanh mới. Điển hình như Mô hình cho thuê pin – doanh nghiệp không cần đầu tư ban đầu; Mô hình hợp đồng hiệu quả năng lượng – cùng chia sẻ phần tiết kiệm; Mô hình trạm sạc kết hợp pin, giảm áp lực lên lưới; Mô hình nhà máy điện ảo, góp phần ổn định hệ thống điện… Đây là những cơ hội rất lớn để doanh nghiệp giảm chi phí, tăng khả năng cạnh tranh và tham gia vào chuỗi giá trị năng lượng mới.

Ông Trần Quốc Tâm, Giám đốc Công ty Cổ phần Cơ điện Liên Thành Việt Nam (Lithaco) phát biểu tại hội thảo

Ông Tâm cho biết, những “rào cản “về tuổi thọ, độ bền và chi phí của Pin lưu trữ hiện nay đã không còn là nỗi lo ngại. Theo đó, Pin lưu trữ năng lượng thế hệ mới có ưu điểm vượt trội so với pin axit chì truyền thống. Tiêu biểu là mật độ năng lượng mạnh mẽ, tuổi thọ cuộc sống lên đến 30 năm, vận hành bền bỉ và thông minh. Định hướng của Lithaco là sẽ đưa ra các giải pháp điện mặt trời và pin lưu trữ cho gia đình, doanh nghiệp và nhà máy để tăng tính hiệu quả và đúng xu hướng thế giới.

Thị trường lưu trữ hiện nay lại đang thiếu khung pháp lý dành riêng cho pin lưu trữ, ví dụ như cơ chế mua pin cho các hộ gia đình, các cơ chế khuyến khích đầu tư pin cho các doanh nghiệp và các nhà máy công nghiệp. Do đó, Ban tổ chức mong muốn, thông qua hội thảo sẽ kiến nghị các chính sách khung để khuyến khích thị trường pin lưu trữ năng lượng, nhằm hỗ trợ lưới điện và hỗ trợ chuyển đổi năng lượng tái tạo như định hướng của Chính phủ, Bộ Công Thương.

Theo ông Trần Quốc Tâm, Giám đốc Công ty Lithaco cho biết, hội thảo mang đến thông điệp và tín hiệu với thị trường rằng, kỷ nguyên lưu trữ năng lượng sẽ bùng nổ ở Việt Nam trong bối cảnh tích hợp nhiều nguồn năng lượng tái tạo hiện nay. Định hướng về sử dụng năng lượng tái tạo tại Việt Nam không thể không có lưu trữ năng lượng.

Quang cảnh buổi hội thảo

Ông Phan Thanh Lâm, Chủ tịch Hiệp hội Năng lượng tái tạo TP. Hồ Chí Minh cho biết, chúng ta đang bước vào một thời kỳ mới của ngành năng lượng, thời kì mà pin lưu trữ không chỉ là thiết bị hỗ trợ mà đã trở thành hạ tầng bắt buộc của hệ thống điện hiện đại.

Năm 2026, cơ chế giá điện hai thành phần sẽ chính thức áp dụng. Trong cơ chế này, chỉ một đỉnh phụ tải 30 phút có thể khiến doanh nghiệp phải trả thêm vài trăm triệu đồng mỗi tháng. Đây là thách thức lớn, nhưng cũng là cơ hội để doanh nghiệp quản trị năng lượng thông minh hơn, an toàn hơn và tiết kiệm hơn.

Ông Phan Thanh Lâm nhấn mạnh, pin lưu trữ năng lượng (BESS) chính là giải pháp tối ưu nhất hiện nay. Theo đó, Pin lưu trữ là giải pháp năng lượng giúp nhà máy tiết kiệm hàng chục đến hàng trăm tỷ đồng. Cụ thể, pin lưu trữ giúp giảm Pmax – tránh tình trạng “lên đỉnh” gây tốn kém, ổn định điện áp, bảo vệ dây chuyền, giảm sự cố. Đồng thời giúp tối ưu công suất sử dụng, đặc biệt trong giờ cao điểm; Tăng hiệu quả của điện mặt trời tự dùng, giảm điện mua từ lưới; Chủ động nguồn điện dự phòng, không gián đoạn sản xuất.

Với khả năng phản ứng cực nhanh, pin lưu trữ đang trở thành thiết bị thiết yếu của mọi nhà máy trong bối cảnh thị trường điện đang thay đổi. Theo ông Phan Thanh Lâm, các tổ chức quốc tế đều thống nhất rằng pin lưu trữ là công nghệ năng lượng phát triển nhanh nhất hiện nay. Trong đó, không có lưới điện hiện đại nào trên thế giới thiếu pin lưu trữ.

Theo Nghị Quyết 70/NQ-TW (20/8/2025) của Bộ Chính trị: Xác định ưu tiên "Đầu tư xây dựng các hệ thống pin lưu trữ quy mô lớn và các loại hình lưu trữ năng lượng tiên tiến khác" nhằm nâng cao độ tin cậy và sự ổn định của hệ thống điện.

Theo Quy hoạch Điện VIII điều chỉnh: Mục tiêu đến năm 2030, công suất Pin Lưu Trữ dự kiến đạt 10.000 – 16.300 MW. Đồng thời, yêu cầu các dự án điện mặt trời tập trung phải kết hợp lắp đặt BESS với tỷ lệ tối thiểu 10% công suất và tích trong 2 giờ.  Các chuyên gia sẽ chỉ rõ cách BESS giúp tối ưu hóa vận hành, đảm bảo nguồn điện liên tục, chất lượng cao (Phản ứng mili-giây) và tuân thủ các quy định quốc gia.

Thùy Dương