Từ tháng 7-2026, viên chức được làm thêm bên ngoài, góp vốn lập doanh nghiệp

Chiều 31-12, Văn phòng Chủ tịch nước đã họp báo công bố Lệnh của Chủ tịch nước về các Luật, Pháp lệnh đã được Quốc hội, UBTVQH thông qua, trong đó có Luật Viên chức 2025.

Toàn cảnh buổi họp báo chiều 31-12

Theo Thứ trưởng Bộ Nội vụ Trương Hải Long, việc sửa đổi Luật Viên chức vừa qua nhằm thực hiện đổi mới toàn diện tuyển dụng, sử dụng, quản lý viên chức theo vị trí việc làm nhằm thể chế hóa chủ trương của Đảng về cơ cấu lại, nâng cao chất lượng đội ngũ viên chức.

Đồng thời, tạo cơ chế liên thông nguồn nhân lực giữa khu vực công và khu vực tư; thu hút, trọng dụng nguồn nhân lực chất lượng cao để nâng cao hiệu quả hoạt động của đơn vị sự nghiệp công lập gắn với cơ chế tự chủ, tự chịu trách nhiệm, phù hợp với đặc thù của ngành, lĩnh vực, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.

Về nội dung mới của Luật Viên chức 2025, ông Trương Hải Long cho biết đã đổi mới cơ chế, phương thức tuyển dụng, sử dụng và quản lý viên chức theo vị trí việc làm, lấy vị trí việc làm là căn cứ chính để thực hiện tuyển dụng, bố trí, đánh giá, quy hoạch, bổ nhiệm, đào tạo, bồi dưỡng và thực hiện chế độ, chính sách đối với viên chức.

Luật quy định việc tuyển dụng được thực hiện theo 2 hình thức: Thi tuyển và xét tuyển; bổ sung quy định về tiếp nhận đối với người có kinh nghiệm công tác ở cả khu vực công và khu vực tư vào làm viên chức. Xác định vị trí việc làm tại đơn vị sự nghiệp công lập gồm 3 nhóm: Vị trí việc làm quản lý; Vị trí việc làm chuyên môn, nghiệp vụ; Vị trí việc làm hỗ trợ.

Theo Thứ trưởng Bộ Nội vụ, Luật Viên chức 2025 đã bổ sung, hoàn thiện quy định về nghĩa vụ, quyền của viên chức, Luật cho phép viên chức ký hợp đồng thực hiện hoạt động nghề nghiệp ở bên ngoài đơn vị sự nghiệp công lập theo nguyên tắc viên chức có trách nhiệm hoàn thành nhiệm vụ được giao tại đơn vị sự nghiệp công lập, tuân thủ quy định của pháp luật về quản lý ngành, lĩnh vực và không xung đột lợi ích theo quy định của pháp luật về phòng, chống tham nhũng.

Cho phép viên chức tham gia góp vốn, điều hành các doanh nghiệp nếu pháp luật về phòng chống tham nhũng không cấm hoặc pháp luật chuyên ngành không có quy định khác, đồng bộ với các luật chuyên ngành về khoa học công nghệ, giáo dục đào tạo.

Bổ sung quy định xem xét, loại trừ, miễn giảm trách nhiệm đối với trường hợp viên chức đã thực hiện theo đúng quy định về thẩm quyền, trình tự, thủ tục, không vụ lợi trong quá trình thực hiện nhiệm vụ nhưng vẫn gây ra thiệt hại vì lý do khách quan; thực hiện đề xuất về đổi mới, sáng tạo được cơ quan, tổ chức, đơn vị có thẩm quyền cho phép và được cấp có thẩm quyền xác định đã thực hiện đúng chủ trương, có động cơ trong sáng, vì lợi ích chung.

Các quy định tại luật cũng tạo liên thông trong sử dụng nguồn nhân lực giữa khu vực công và khu vực tư; thực hiện cơ chế thu hút, trọng dụng nguồn nhân lực chất lượng cao vào làm việc trong các đơn vị sự nghiệp công lập, Luật quy định hình thức tiếp nhận vào làm viên chức đối với chuyên gia, nhà khoa học, người có tài năng, năng khiếu đặc biệt, người có kinh nghiệm phù hợp.

Mặt khác, bổ sung cơ chế ký hợp đồng đối với chuyên gia, nhà khoa học, luật gia, luật sư giỏi, doanh nhân tiêu biểu, xuất sắc hoặc người có trình độ chuyên môn cao trong các ngành, lĩnh vực chiến lược, trọng điểm để thực hiện công việc của vị trí việc làm quản lý, điều hành, phát triển đơn vị sự nghiệp công lập hoặc thực hiện công việc của vị trí việc làm chuyên môn, nghiệp vụ của viên chức.

Điểm đáng chú ý tại Luật Viên chức 2025 là đổi mới cơ chế đánh giá viên chức nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả phục vụ nhân dân và xã hội. Theo đó, luật quy định nguyên tắc, thẩm quyền đánh giá bảo đảm thường xuyên, liên tục, đa chiều dựa trên kết quả, sản phẩm công việc, chất lượng dịch vụ công và sự hài lòng của người dân, tổ chức, doanh nghiệp bảo đảm đồng bộ với Quy định số 366-QĐ/TW ngày 30-8-2025 của Bộ Chính trị và Luật Cán bộ, công chức; giao Chính phủ quy định Khung tiêu chí đánh giá làm cơ sở để các đơn vị sự nghiệp công lập xây dựng Quy chế đánh giá đối với viên chức thuộc phạm vi quản lý.

Luật có hiệu lực thi hành từ ngày 1-7-2026.