Trong Tây du ký, Tôn Ngộ Không nhờ cơ duyên gặp được Bồ Đề Tổ Sư, sau đó học được phép thần thông như 72 phép Địa Sát, Cân đẩu vân. Thế nhưng, chính sự cao ngạo và bản tính hiếu thắng đã đẩy Hầu Vương vào con đường đại náo thiên cung, cuối cùng bị Phật Tổ Như Lai trấn áp dưới Ngũ Hành sơn suốt 500 năm. Một câu hỏi lớn được đặt ra: Tại sao vị sư phụ lỗi lạc là Bồ Đề Tổ Sư, với thần thông không thua kém Như Lai, lại im hơi lặng tiếng, không hề ra tay giải cứu cho đồ đệ của mình? Phân tích kỹ lưỡng, có thể lý giải bằng ba nguyên nhân chính yếu sau đây.
Bồ Đề Tổ Sư là người truyền dạy cho Tôn Ngộ Không 72 phép Địa Sát.
1. Sự trừng phạt cần thiết cho bài học tu tâm dưỡng tính
Bồ Đề Tổ Sư từng dạy Tôn Ngộ Không không chỉ phép thuật mà còn là đạo lý tu hành. Tuy nhiên, sau khi học thành tài, Tôn Ngộ Không đã phạm phải những đại tội: khinh mạn thiên quyền, ăn trộm đào tiên và linh đơn, phá hủy hội Bàn Đào, thậm chí còn ngạo mạn muốn chiếm ngôi Ngọc Hoàng Thượng Đế. Tất cả những hành động này đều xuất phát từ bản tính ngông cuồng, chưa chịu khép mình vào kỷ cương.
Việc bị trấn áp dưới Ngũ Hành sơn 500 năm, về bản chất, là một bài học tu luyện khắc nghiệt mà Ngộ Không phải tự mình trải qua. Đây là quá trình "lột xác" tâm tính, dùng thời gian và sự đau khổ để tiêu trừ nghiệp chướng, mài giũa sự ngạo mạn. Nếu Bồ Đề Tổ Sư ra tay can thiệp, Ngộ Không sẽ không bao giờ thấu hiểu được hậu quả từ những hành động của mình và mãi mãi không trưởng thành. Sự trừng phạt này là cần thiết để hướng đến một sứ mệnh lớn lao hơn sau này.
2. Tôn trọng "cục diện" của Thiên Đình và Phật Giáo
Bồ Đề Tổ Sư là một đại giác giả ẩn cư, vượt ra ngoài mọi tranh đấu quyền lực. Việc Ngộ Không đại náo thiên cung là một sự kiện chấn động Tam Giới, vi phạm trực tiếp vào quy tắc và uy quyền của Thiên Đình. Phật Tổ Như Lai ra tay trấn áp là đại diện cho sự xử lý cuối cùng và có tính pháp lý của cả một hệ thống.
Nếu Bồ Đề Tổ Sư, với tư cách là sư phụ, lại đi ngược lại quyết định của Như Lai và Thiên Đình, đó sẽ là hành động khiêu chiến, phá vỡ thế cân bằng Tam Giới. Một cuộc đối đầu giữa những bậc đại năng như vậy sẽ gây ra hậu quả khôn lường. Do đó, sự im lặng của Bồ Đề Tổ Sư là cách để tôn trọng cục diện chung, duy trì trật tự và tránh một thảm họa lớn hơn. Ông hiểu rằng đây không còn là chuyện của riêng đồ đệ mình, mà là vấn đề của cả thiên quy.
3. Sứ mệnh lớn lao hơn: Con đường thỉnh kinh và sự giác ngộ chân chính
Đây có lẽ là lý do sâu xa và quan trọng nhất. Bồ Đề Tổ Sư là bậc tiên tri, có khả năng thấu suốt quá khứ vị lai. Rất có thể, ngài đã nhìn thấy trước số phận của Tôn Ngộ Không không phải chết già nơi Hoa Quả sơn, mà là trở thành Tôn Hành Giả, đồng hành cùng Đường Tăng trên hành trình thỉnh kinh.
Việc bị giam dưới Ngũ Hành Sơn không phải là kết thúc, mà là sự khởi đầu cho một cuộc hành trình mới. 500 năm chịu đựng là khoảng thời gian chờ đợi duyên phận chín muồi. Nếu cứu Ngộ Không, đồng nghĩa với việc phá hỏng kế hoạch lớn của Phật giáo là truyền bá chân kinh về Đông Thổ, và cũng tước đi cơ hội tu luyện chân chính, lập công chuộc tội để chính thức đắc đạo của Ngộ Không. Bồ Đề Tổ Sư không cứu không phải vì vô tình, mà vì ngài nhìn thấy một con đường rộng mở và vinh quang hơn cho đồ đệ của mình ở phía trước.
Có thể nói, Việc Bồ Đề Tổ Sư không cứu Tôn Ngộ Không dưới Ngũ Hành sơn thoạt nhìn có vẻ tàn nhẫn, nhưng thực chất lại ẩn chứa tầm nhìn xa trông rộng và tấm lòng từ bi của một vị thầy. Đó không phải là sự bỏ rơi, mà là một bài học. Sự "vắng mặt" của ngài trong 500 năm đó chính là để Tôn Ngộ Không tự ngộ ra đạo lý, chuẩn bị cho một sứ mệnh vĩ đại: hộ tống Đường Tăng thỉnh kinh, tu thành chính quả. Hành động này phản ánh triết lý sâu sắc trong Tây du ký: con đường thành Phật không thể do người khác đi hộ, mà mỗi cá nhân phải tự mình trải nghiệm và giác ngộ.
Yêu quái duy nhất trong Tây du ký dám tấn công Thái Thượng Lão QuânQuốc Tiệp (t/h)
