Từ thế kỷ X, sau khi thoát khỏi ách đô hộ gần 1.000 năm Bắc thuộc, đặc biệt dưới triều Lý, người Việt đã nhận thức sâu sắc việc lựa chọn và trọng dụng nhân tài là điều kiện tiên quyết để xây dựng nền văn hiến và quốc gia hùng cường.
Đây là cơ sở xuất hiện của hệ thống khoa bảng mà biểu hiện là sự ra đời của Văn Miếu – Quốc Tử Giám và chế độ thi cử, nhằm bồi dưỡng, đào tạo và tìm kiếm người tài năng phục vụ cho nước nhà. Cho đến triều Lê thế kỷ XV, sự phát triển này đã đạt tới đỉnh cao, với sự khẳng định là tuyên ngôn của vua Lê Thánh được ghi tại bài ký trên bia đá ở Văn Miếu - Quốc Tử Giám do danh sĩ Thân Nhân Trung phụng soạn (năm 1484): "Hiền tài là nguyên khí của quốc gia. Nguyên khí thịnh thì đất nước mạnh và càng lớn lao; nguyên khí suy thì thế nước yếu và càng xuống thấp".
Đó không chỉ là sự nhận định của một ông vua mà còn thể hiện một tư duy khác biệt và đặc sắc mang tầm quốc sách. Là bởi, trong tư duy truyền thống của các nhà nước quân chủ phương Đông, nguyên khí quốc gia phải là nhà vua và hoàng tộc. Trí thức dẫu có được trọng vọng đến đâu cũng chỉ là bề tôi phục tùng. Thế mà vị Hoàng đế anh minh đã truyền đi một thông điệp khẳng định "hiền tài là nguyên khí của quốc gia", đặt trí thức, hiền tài vào trung tâm sức mạnh quốc gia và vận mệnh đất nước.
Và do đó, việc phát hiện và trọng dụng nhân tài không còn là quyền lợi hay nhu cầu của nhà nước quân chủ mà trở thành một yếu tố chiến lược sống còn, ảnh hưởng trực tiếp đến sự thành bại của quốc gia. Tư duy ấy, có chăng, chúng ta chỉ thấy được ở Việt Nam.
TÁC GIẢ: GS.TSKH VŨ MINH GIANG
THIẾT KẾ: HOÀNG NHUNG
NGUOIDUATIN.VN | Thứ Năm 20/11/2025 | 09:00
Cùng chủ đề
Chùm thơ về thầy cô và mái trường
Nhân Ngày Nhà giáo Việt Nam 20 tháng 11, Tạp chí Người Đưa Tin trân trọng gửi tới bạn đọc...
Phó Thủ tướng Lê Thành Long chỉ rõ 'thời cơ đặc biệt' cho sự phát triển của Đại học Y Hà Nội
(Chinhphu.vn) - Phó Thủ tướng Lê Thành Long cho biết, trong nhiệm kỳ này, Bộ Chính trị đã ban hành...
"Người làm nghề khác nếu lương không đủ sống có thể làm thêm nhiều nghề, nhưng giáo viên thì không thể"
ĐBQH Hoàng Văn Cường cho rằng việc tăng chế độ đãi ngộ đối với giáo viên chỉ là một phần...
Ứng dụng các công nghệ chiến lược trong truy xuất nguồn gốc
(Chinhphu.vn) - Việc ứng dụng các công nghệ chiến lược như chip bán dẫn RFID, IoT, Blockchain, dữ liệu lớn...
"Cần có một ban biên soạn SGK thật giỏi, tâm huyết và trách nhiệm"
ĐBQH Nguyễn Anh Trí lưu ý để có được thành công trong sử dụng 1 bộ sách thống nhất cần...
Ngày 20/11 của những giáo viên nước ngoài tại Việt Nam
Cô Chelsea lạ lẫm và có đôi chút băn khoăn khi được học sinh tặng quà nhân dịp 20/11. Trong...
Mới cập nhật
