Dưới đây là nội dung chương trình Trên Ghế 183 phát sóng ngày 14/10 trên HTV9.
Host Việt Anh (trái) và nhà báo Đinh Văn Nam (phải) trong chương trình Trên Ghế 183.
Chương trình Trên Ghế phát sóng ngày 14/10 giới thiệu series mới là Trên Ghế Debate, nơi một chủ đề nóng sẽ được tranh luận bởi host và khách mời với 2 quan điểm trái ngược nhau.
Chủ đề: Nên hay không nên khai tử những mẫu xe hạng A gầm thấp
Nhà báo Đinh Văn Nam: Thành thật mà nói, tôi thấy hơi buồn. Chiếc xe đầu tiên của tôi chính là Hyundai Grand i10. Dù giờ tôi đã chuyển sang xe gầm cao, nhưng nghe tin có thể khai tử dòng xe này, vẫn thấy tiếc. Bởi hạng A gầm thấp từng là lựa chọn hoàn hảo cho người mới mua xe – nhỏ gọn, dễ lái, tiết kiệm và đa năng.
Với người mua chiếc xe đầu tiên trong đời, hatchback hạng A đáp ứng rất tốt nhu cầu cơ bản: che nắng, mưa, chở người, chở đồ. Đặc biệt, cốp xe mở rộng, gập ghế là chở được rất nhiều thứ, từ đồ gia đình đến hàng hóa nhỏ. Gầm thấp giúp việc bốc dỡ đồ dễ dàng, xe lại linh hoạt khi đi phố, chi phí nuôi xe rẻ, tiêu thụ nhiên liệu thấp, chi phí thay lốp, bảo dưỡng thấp — tất cả khiến nó “dễ sống” nhất cho người mới bắt đầu.
Thậm chí, với nhiều gia đình, xe hạng A là phương tiện thứ hai chỉ để đưa đón con hoặc di chuyển quãng ngắn. Nhu cầu cho loại xe này, theo tôi, vẫn còn rất lớn.
Việt Anh: Tôi lại có góc nhìn khác. Nếu xét về doanh số, có lẽ khai tử là điều hợp lý. Hiện tại, chỉ còn ba mẫu xe hạng A gầm thấp: Hyundai Grand i10, Kia Morning và Toyota Wigo. Các mẫu khác như Honda Brio hay VinFast Fadil đều đã dừng bán.
Giá cũng không còn là lợi thế lớn. Ví dụ Kia Morning bản cao nhất giá 469 triệu đồng, trong khi Honda City bản G chỉ 499 triệu đồng – chênh khoảng 30 triệu nhưng người mua đã có xe phân khúc B, rộng rãi, động cơ mạnh hơn 1.5L và có cả Honda Sensing. Trong khi hiện nay, việc 2 mẫu xe chênh nhau 30 triệu đồng hay thậm chí là 100 triệu đồng cũng không phải vấn đề quá lớn.
Nếu xét về mức tiêu hao nhiên liệu, xe hạng A cũng không còn vượt trội. Một số xe B như Almera 1.0 Turbo chỉ tốn hơn 4 lít/100 km.
Nhà báo Đinh Văn Nam: Tôi đồng ý. Khi mua i10, chỉ sau thời gian ngắn tôi cũng từng muốn nâng lên Accent vì thấy xe rộng và tốt hơn. Nhưng rồi nhanh chóng nhận ra: chiếc xe phù hợp với nhu cầu mới là chiếc xe khiến mình thoải mái nhất. Hatchback đuôi cụt giúp tôi tự tin khi lái phố, dễ đỗ, đuôi ngắn nên quay đầu linh hoạt hơn nhiều.
Với người mới mua xe, xe hạng A vẫn hợp lý hơn vì chi phí nuôi thấp. Ví dụ, lốp loại tốt chỉ dưới 1 triệu đồng, trong khi xe hạng B khoảng 1,2 triệu. Tiền dầu, nhớt hay vật tư cũng rẻ hơn. Nếu là người mới chuyển từ xe máy sang ô tô, tổng chi phí này thực sự đáng cân nhắc.
Chiếc Hyundai Grand i10 từng thuộc sở hữu của nhà báo Đinh Văn Nam. Ảnh: NVCC
Khi sở hữu một chiếc xe vừa túi tiền, phù hợp khả năng tài chính và nhu cầu, người dùng sẽ thấy thoải mái hơn, không bị áp lực vì “vượt quá sức”. Đó là lý do tôi cho rằng xe hạng A vẫn có giá trị riêng với những người bắt đầu bước vào thế giới ô tô.
Việt Anh: Tôi đồng ý với anh Nam về nhiều điểm, nhưng cũng hiểu cảm giác tiếc nuối khi chọn xe hạng A rồi lại nghĩ “giá mà chọn hạng B từ đầu”. Bản thân tôi cũng từng chọn xe hạng B làm chiếc đầu tiên.
Đúng là lốp xe hạng B đắt hơn, nhưng thường 60.000–80.000 km mới cần thay — tương đương 5 năm sử dụng, nhiều người còn chưa đi tới mức đó. Nên chênh lệch chi phí này thực ra không quá lớn.
Chiếc Honda City của host Việt Anh. Ảnh: NVCC
Về kiểu dáng, xe hạng A gọn gàng khi đi phố là lợi thế rõ ràng, nhưng hiện nay xu hướng xe gầm cao cỡ A đang lên ngôi, như Kia Sonet, Toyota Raize hay Hyundai Venue. Những mẫu này vẫn nhỏ gọn, tầm nhìn cao, dễ lái cho người mới và khoang hành lý thậm chí còn rộng hơn xe hạng A truyền thống.
Vì vậy, nếu không chọn xe hạng B, người dùng hoàn toàn có thể bắt đầu bằng một chiếc gầm cao cỡ A — vừa linh hoạt, vừa tiện dụng mà vẫn hợp xu hướng.
Nhà báo Đinh Văn Nam: Tôi đồng tình rằng doanh số đã cho thấy rõ xu hướng người dùng chuộng xe gầm cao. Tuy nhiên, câu hỏi đặt ra là: mọi người mua vì “gầm cao” thật hay chỉ vì dáng vẻ “trông cao”?
Theo Nam, các mẫu xe gầm cao hạng A thực chất hơi lỡ cỡ. Xe được tạo hình vuông vức, hiện đại và có phần “hầm hố” để mang phong cách SUV. Tuy nhiên, về bản chất, khung gầm và vật liệu vẫn ở mức cơ bản. Điều này đồng nghĩa người dùng có thể phải đánh đổi cảm giác lái — bởi xe có trọng tâm cao hơn, dễ tròng trành hơn, lực cản gió lớn hơn so với hatchback gầm thấp.
Nhiều người chọn xe CUV cỡ A vì mong muốn một mẫu xe có gầm cao. Ảnh: MXH
Với cùng tầm giá, hatchback cỡ A thường mang lại cảm giác lái chắc chắn, ổn định và yên tĩnh hơn, đặc biệt ở tốc độ cao. Dù xe gầm cao có tầm nhìn thoáng hơn, nhưng sedan hay hatchback vẫn cho tầm quan sát tốt, ít điểm mù và cảm giác tự tin sau vô-lăng.
Theo tôi, điều quan trọng nhất vẫn là hiểu rõ nhu cầu thực tế của mình. Nếu cần một chiếc xe nhỏ gọn, dễ lái và tiết kiệm, hatchback cỡ A vẫn là lựa chọn hợp lý cho nhiều người dùng hiện nay.
Việt Anh: Tôi đồng ý với anh Nam ở một số điểm, nhưng nếu so sánh cảm giác lái giữa xe gầm cao cỡ A và hatchback cỡ A, tôi lại nghiêng về lựa chọn sedan cỡ B. Lý do là mức chênh lệch giá không quá lớn, trong khi trải nghiệm lái và sự ổn định lại vượt trội hơn. Những mẫu như Honda City hay mới đây là Skoda Slavia có gầm cao vừa đủ, vận hành chắc chắn và mang khung gầm của xe châu Âu, đem lại cảm giác lái tốt hơn hẳn. Với những người thật sự yêu thích trải nghiệm sau vô-lăng, sedan cỡ B rõ ràng đáng lựa chọn hơn hatchback cỡ A.
Xét về thiết kế, đúng là người Việt vẫn chưa chuộng kiểu dáng hatchback. Tôi cũng thích hatchback, nhưng thị trường cho thấy phần đông khách hàng lại muốn một chiếc xe “có đầu có đuôi” — nhìn cân đối, sang trọng hơn. Thực tế đã chứng minh, nhiều mẫu hatchback hay như Honda Jazz hay Ford Focus đều phải dừng bán vì không đạt doanh số như kỳ vọng, trong khi các bản sedan tương ứng lại bán chạy.
Hiện tại, hatchback hạng A gần như không còn chỗ đứng. Người dùng chuộng xe gầm cao hơn, hoặc chọn sedan cho cảm giác “đủ xe” hơn. Nhiều hãng thậm chí không cần xe hạng A vẫn kinh doanh rất tốt — như Ford chỉ tập trung Territory, Everest và Ranger, tất cả đều có doanh số cao. Honda cũng tương tự, sau khi ngừng Brio và Jazz, họ vẫn bán tốt với City, HR-V và CR-V. Có thể nói, việc khai tử xe hạng A ở nhiều thương hiệu không gây ảnh hưởng lớn, bởi xu hướng thị trường đã thay đổi rõ rệt.
Nhà báo Đinh Văn Nam: Nam cho rằng, với nhiều thương hiệu, việc tập trung vào các dòng xe bán chạy là chiến lược hợp lý. Tuy nhiên, khi đã có vị thế vững chắc, nhiều hãng lại muốn mở rộng dải sản phẩm để bao phủ toàn bộ phân khúc và đáp ứng đa dạng nhu cầu khách hàng. Theo Nam, hatchback vẫn là dòng xe nên có trong danh mục, dù thị phần nhỏ và không phải là mũi nhọn kinh doanh của các hãng.
Về trường hợp của VinFast Fadil — một mẫu xe từng rất thành công nhưng vẫn bị khai tử. Ở thời điểm đó, Fadil bán cực tốt, giữ giá cao, thậm chí còn liên tục được nâng cấp. Điều này khiến nhiều người tiếc nuối và đặt câu hỏi: vì sao một mẫu xe tốt như vậy lại dừng sản xuất? Theo Nam, câu trả lời nằm ở yếu tố giá.
Hiện nay, dù phân khúc hạng A chỉ còn vài mẫu như Hyundai Grand i10, Kia Morning hay Toyota Wigo, mỗi tháng cộng lại vẫn bán được khoảng 1.000 xe — một con số không hề nhỏ. Tuy nhiên, tôi cho rằng các hãng đang định giá chưa “chạm” tới nhu cầu thực tế của khách hàng. Khoảng cách giá giữa hạng A và hạng B không đủ lớn, khiến người mua có xu hướng “cố” lên phân khúc trên.
Ai cũng muốn sở hữu chiếc xe tốt hơn một chút, đẹp hơn một chút. Bản thân tôi cũng từng cố, nhưng rồi lại thấy chiếc xe nhỏ, vừa vặn với nhu cầu của mình mới là lựa chọn hợp lý nhất. Tôi tin rằng nhiều người cũng rơi vào hoàn cảnh tương tự — nhận ra rằng hatchback hạng A đôi khi là phương án phù hợp hơn cả.
Tuy nhiên, vì phân khúc này không còn quá sôi động nên các hãng ít đầu tư và duy trì mức giá khá cao. Trong khi các dòng xe gầm cao cỡ C đang giảm giá mạnh, từ 800 triệu xuống 700 triệu (tức giảm khoảng 10%), thì hạng A lại gần như “án binh bất động”. Nếu i10 hay Morning được giảm 10%, giá khởi điểm chỉ còn khoảng 400 triệu đồng, chắc chắn phân khúc này sẽ sôi động trở lại. Khi đó, khoảng cách giữa hatchback hạng A và sedan hạng B sẽ đủ lớn để người mua có lý do lựa chọn.
Toyota Wigo và Hyundai Grand i10 là 2/3 mẫu xe hatchback hạng A còn lại trên thị trường. Ảnh: AP Team
Vậy liệu các hãng còn muốn đầu tư và có đủ dư địa để giảm giá không? Tôi nghĩ rằng vẫn có khả năng nhưng cần sự dũng cảm và quyết tâm. Nếu giảm giá để kéo doanh số, tăng sản lượng, các hãng có thể đạt được lợi thế về quy mô và giảm chi phí sản xuất. Còn nếu cứ chờ bán tốt rồi mới giảm giá, thì cơ hội sẽ mãi trôi qua.
Vì thế tôi vẫn bảo lưu quan điểm nếu các hãng giữ được thì hãy cố gắng giữ.
Việt Anh: Anh Nam có nhắc đến VinFast. Tôi nhận thấy việc khai tử Fadil có thể tiếc nuối. Nhưng VinFast đã chứng minh mình đúng trong việc chuyển hoàn toàn qua xe điện, khi VF 5 hay là VF 3 đang có doanh số rất tốt.
Xe điện đang dần được nhiều bác tài chạy dịch vụ lựa chọn thay vì xe hatchback hạng A.
Thực tế thị trường cho thấy nhiều mẫu xe có doanh số tốt đều đóng góp một phần lớn đến từ khách hàng kinh doanh dịch vụ. Đối tượng khách này rõ ràng cần tối ưu chi phí sử dụng và VinFast đang có lợi thế nhờ chính sách miễn phí sạc pin.
Vậy theo anh, điều này tác động như thế nào đến xe gầm thấp hạng A?
Nhà báo Đinh Văn Nam: Trước đây, không ít xe gầm thấp hạng A như Grand i10, Morning, Wigo có doanh số cao đến từ khách mua chạy dịch vụ. Nhưng hiện nay thị phần này đã bị xe điện chiếm lại.
Xe gầm cao hạng A đang rơi vào trạng thái “trên đe dưới búa”. Khách hàng cần xe nhỏ gọn sẽ chọn VF 3, còn người cần xe chạy dịch vụ sẽ chọn VF 5.
Việt Anh: Cảm ơn anh Nam về những chia sẻ này.
