Tuyến đường sắt liên tỉnh Bắc Kinh-Thiên Tân, tuyến đường sắt cao tốc đầu tiên của Trung Quốc với tốc độ thiết kế là 350 km/giờ, đã đi vào hoạt động từ năm 2008. "Điểm khởi đầu" này đánh dấu một chương mới trong quá trình phát triển đường sắt cao tốc của đất nước tỷ dân. Sau tuyến đường sắt liên tỉnh Bắc Kinh-Thiên Tân, một lượng lớn đường sắt cao tốc đã được xây dựng và đưa vào vận hành. Trung Quốc đã từng bước hình thành hệ thống công nghệ đường sắt cao tốc hàng đầu thế giới. Có thể nói, tuyến đường sắt liên tỉnh Bắc Kinh - Thiên Tân nói riêng và hệ thống đường sắt cao tốc nói chung chính là “tấm danh thiếp vàng” của đường sắt cao tốc Trung Quốc.
Tuyến đường sắt được xây “thần tốc”: Chỉ mất 3 năm để hoàn thành
Đường sắt liên tỉnh Bắc Kinh - Thiên Tân là một phần quan trọng của hệ thống vận tải hành khách liên tỉnh tại khu vực vành đai Bột Hải trong quy hoạch mạng lưới đường sắt trung và dài hạn. Dự án được phê duyệt vào tháng 9/2004, toàn bộ tuyến đường bắt đầu được xây dựng vào tháng 7/2005 và hoàn thành vào đêm trước lễ khai mạc Thế vận hội Olympic Bắc Kinh 2008. Công trình được đưa vào vận hành sau khi đơn vị thi công nghiệm thu sơ bộ và đơn vị vận hành đánh giá an toàn đạt yêu cầu.
Tuyến đường sắt liên tỉnh Bắc Kinh-Thiên Tân có tổng chiều dài 120 km và có năm nhà ga: Nam Bắc Kinh, Yizhuang, Vĩnh Lạc, Vũ Thanh và Thiên Tân.
Dự án đã giành được nhiều giải thưởng, bao gồm "Một trăm công trình xây dựng kinh điển" nhân kỷ niệm 60 năm thành lập nước Trung Quốc mới, Giải thưởng Kỹ thuật xây dựng Zhan Tianyou, Giải thưởng Kỹ thuật chất lượng đầu máy xe lửa và Giải nhất Tiến bộ khoa học và công nghệ quốc gia.
Công nghệ ưu việt
Đối với hệ thống đường sắt cao tốc có tốc độ trên 300 km/giờ, nhìn chung cứ tăng thêm 30 km là một bước tiến về mặt công nghệ. Các chuyên gia từ Tập đoàn Viện Khảo sát và Thiết kế Đường sắt số 4 Trung Quốc, đơn vị thiết kế Đường sắt cao tốc Thượng Hải - Hàng Châu, đã đưa ra câu trả lời. Đường sắt cao tốc Thượng Hải-Hàng Châu có những cải tiến hàng đầu thế giới về thiết kế thiết bị cố định và di động, hệ thống phần mềm và phần cứng.
Khi băng qua đường cao tốc Thượng Hải - Hàng Châu, các nhà thiết kế đã khéo léo áp dụng cầu vòm tự neo có nhịp chính dài 160 mét và áp dụng phương pháp thi công xoay, không chỉ đáp ứng yêu cầu về thời gian thi công mà còn giảm thiểu tác động đến giao thông đường bộ trong quá trình thi công. Cầu vòm này cũng là cầu vòm bê tông cốt thép tự neo nhịp lớn đầu tiên trên thế giới dành cho đường sắt cao tốc được thiết kế và xây dựng trên nền đất yếu.
Đất dọc tuyến đường sắt cao tốc phần lớn là đất yếu, đây chính là “kẻ thù lớn” của việc xây dựng đường sắt cao tốc. Để giải quyết vấn đề sức chịu tải của đất yếu không đủ, Viện Khảo sát và Thiết kế Đường sắt số 4 đã áp dụng kết cấu nền đường dạng bè trên nền đường. Để giảm tác động đến các công trình ngầm và đảm bảo an toàn, các chuyên gia đã áp dụng kết cấu cọc - tấm khi đi qua tuyến tàu điện ngầm số 9 Thượng Hải và đoạn cầu đường cao tốc A15. Đây là lần đầu tiên kết cấu này được sử dụng ở những vùng đất mềm. Các nhà thiết kế đã tiến hành phân tích lý thuyết, thử nghiệm mô hình, thiết kế bản vẽ thi công và quan sát biến dạng về đặc điểm lún của nền đường kết cấu cọc-sàn, phản ứng tĩnh và động của nó, cũng như thử nghiệm lún dài hạn, cung cấp "khuôn mẫu" cho các thiết kế đường sắt cao tốc trong tương lai.
Viện Khảo sát và Thiết kế Đường sắt số 4 cũng áp dụng một số biện pháp kỹ thuật tiên tiến theo tiêu chuẩn quốc tế trong thiết kế bốn dự án kỹ thuật điện phía sau ga đường sắt cao tốc Thượng Hải-Hàng Châu. Ví dụ, giải pháp truyền thông hiện thực hóa vùng phủ sóng không dây GSM-R cho đường sắt cao tốc 350 km/h tại các khu vực trung tâm phức tạp, giải quyết thành công tình trạng nhiễu lẫn nhau của nhiều tuyến đường sắt giao nhau, song song và tiến lại gần nhau tại các khu vực trung tâm, đồng thời đảm bảo truyền dữ liệu từ tàu xuống mặt đất của hệ thống điều khiển tàu CTCS-3 tại các khu vực trung tâm.
Nếu tàu muốn chạy nhanh hơn, ngoài việc tăng công suất, còn phải nâng cao trình độ kỹ thuật của đường ray. Tốc độ càng nhanh thì yêu cầu về khả năng xử lý càng cao. Đường sắt cao tốc Thượng Hải-Hàng Châu áp dụng công nghệ tấm ghi đường sắt cao tốc có quyền sở hữu trí tuệ hoàn toàn độc lập, giải quyết vấn đề đổi đường ray khi tàu đang chạy với tốc độ cao, đẳng cấp thế giới.
Ngoài ra, để đảm bảo vận hành an toàn, Đường sắt cao tốc Thượng Hải-Hàng Châu là tuyến đường sắt cao tốc đầu tiên ở Trung Quốc đạt đồng thời cả khâu thiết kế, thi công và nghiệm thu về bảo vệ an toàn. Khu vực lối thoát hiểm, lưới chống ném, cơ sở giám sát an toàn... được xây dựng cùng một lúc, phản ánh những thành tựu mới nhất trong xây dựng đường sắt cao tốc của Trung Quốc.
Theo Xinhuanet, Sina, People
