Triển vọng xuất khẩu thủy sản nửa cuối năm 2025 phụ thuộc vào chính sách thuế đối ứng của Hoa Kỳ
Xuất khẩu thủy sản của Việt Nam tháng 6 tiếp tục tăng so với cùng kỳ nhưng tốc độ đã chậm lại, sau khi ghi nhận mức tăng trưởng mạnh trong tháng 5 trước đó. Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP), kim ngạch xuất khẩu thủy sản tháng 6 ước đạt 876 triệu USD, tăng 4,3% so với cùng kỳ năm 2024.
Từ tháng 6, nhiều doanh nghiệp Việt Nam đã chủ động tạm ngừng xuất khẩu sang Mỹ nhằm tránh rủi ro từ chính sách thuế. Trong khi đó, các thị trường khác như Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc và ASEAN vẫn duy trì đà tăng trưởng tốt, với mức tăng từ 15% đến gần 28%. Triển vọng nửa cuối năm của ngành thủy sản đang phụ thuộc lớn vào chính sách thương mại toàn cầu. Trong bối cảnh đó, các doanh nghiệp Việt Nam sẽ cần đẩy mạnh khai thác các thị trường trung lập như Nhật Bản, EU và ASEAN để bù đắp. Tuy nhiên, tiềm năng tăng trưởng tại các khu vực này vẫn có giới hạn, nhất là khi nhu cầu tiêu dùng toàn cầu chưa phục hồi mạnh.
Bà Lê Hằng, Phó Tổng Thư ký Vasep, cho biết triển vọng xuất khẩu thủy sản nửa cuối năm 2025 đối với hai ngành hàng chủ lực là tôm và cá tra phụ thuộc hoàn toàn vào chính sách thuế đối ứng của Hoa Kỳ. Đặc biệt, tôm có nguy cơ đối mặt với “thuế chồng thuế” gồm thuế đối ứng, thuế chống bán phá giá và thuế chống trợ cấp.
Ngành cá tra có phần lạc quan hơn khi mới đây Bộ Thương mại Hoa Kỳ (DOC) công bố kết quả cuối cùng kỳ rà soát POR20, với 7 doanh nghiệp Việt Nam được hưởng mức thuế chống bán phá giá 0%. Nếu mức thuế đối ứng sắp tới được kiểm soát tốt, đây có thể là cơ hội để cá tra Việt Nam bứt phá.
Theo bà Lê Hằng, ngành thủy sản đang đứng trước hai kịch bản khác nhau, trong trường hợp sau ngày 9/7, Hoa Kỳ áp thuế đối ứng là 10%, tổng kim ngạch xuất khẩu năm 2025 có thể đạt khoảng 9,5 tỷ USD, giảm 500 triệu USD so với dự báo trước đó. Các thị trường khác như Trung Quốc, ASEAN, Nhật Bản và EU có thể hấp thụ một phần hàng hóa giảm ở Hoa Kỳ.
Với trường hợp sau ngày 9/7, Hoa Kỳ áp thuế đối ứng trên 10%, cao nhất có thể đến 46%, xuất khẩu thủy sản có nguy cơ giảm sâu, cả năm chỉ đạt 9 tỷ USD hoặc thấp hơn. Hoa Kỳ sẽ không còn là thị trường ổn định, nhất là với các mặt hàng có chuỗi cung ứng phức tạp.
Trong kịch bản xấu nhất, thủy sản Việt Nam sẽ phải cạnh tranh rất khốc liệt với các quốc gia có thuế thấp hơn như Ecuador, Ấn Độ, Thái Lan, Indonesia... Cơ hội sẽ dịch chuyển sang các thị trường trung lập như Nhật Bản, EU và ASEAN nhưng khả năng bù đắp vẫn hạn chế trong bối cảnh nhu cầu tiêu dùng toàn cầu chưa phục hồi mạnh.
Một thách thức khó lường khác đối với xuất khẩu thủy sản Việt Nam gần đây là xung đột giữa Israel và Iran ngày càng căng thẳng, ảnh hưởng trực tiếp đến chiến lược mở rộng thị trường sang khu vực Trung Đông.
